Η παιδική δυσφαγία ορίζεται ως διαταραχή της σίτισης και της κατάποσης. Μπορεί να εμφανιστεί σε διαφορετικά στάδια της κατάποσης.
Συμπτώματα
- Δυσκολία στο μητρικό θηλασμό
- Δυσκολία στο θηλασμό με μπιμπερό
- Υπέρ – έκκριση σαλίου
- Έξοδος υγρού / τροφής από το στόμα ή τη μύτη
- Βήχας ή πνίξιμο κατά τη διάρκεια των γευμάτων
- Δυσκολία συντονισμού αναπνοής και κατάποσης
- Παρατεταμένη διάρκεια γευμάτων ( πάνω από 30’ )
- Ευερεθιστότητα ή υπνηλία κατά τη διάρκεια της σίτησης
- Συχνές αναγωγές ή εμετοί
- Υγρή ποιότητα αναπνοής / βραχνή ποιότητα φωνής ή κλάμματος ΄
- Αδυναμία ή άρνηση να δεχθεί διαφορετικές υφές τροφής ( π.χ. τρώει μόνο πολτοποιημένες τροφές )
- Αδυναμία μάσησης
- Αδικαιολόγητη αύξηση της θερμοκρασίας σώματος και βήχας
- Ελαττωμένη πρόσληψη βάρους ή απουσία αύξησης βάρους
Η δυσφαγία μπορεί να οδηγήσει σε :
- Αφυδάτωση
- Κακή θρέψη
- Εισρόφηση
- Λοίμωξη του αναπνευστικού
- Πνευμονία από εισρόφηση
- Απώλεια βάρους
- Κακή υγιεινή
- Άγχος και στρες στην οικογένεια
- Ελαττωμένη ποιότητα ζωής
- Πνιγμός και θάνατος
Αίτια Παιδικής Δυσφαγίας :
- Ρινικά, φαρυγγικά αίτια ( δυσχέρεια ρινικής αναπνοής για παράδειγμα σκολίωση διαφράγματος )
- Στοματικά και στοματοφαρυγγικά αίτια ( κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες όπως χείλεο -, γναθό -, υπερωιοσχιστία , δυσπλαστικό σύνδρομο κ.α. )
- Φαρυγγικά και λαρυγγικά αίτια ( υπερπλασία αμυγδαλών, όγκοι, λαρυγγικές ή υπογλωττιδικές στενώσεις, παράλυση φωνητικών χορδών, λαρυγγικά χάσματα κ.α. )
- Οισοφαγικά αίτια ( ξένα σώματα, ουλές μετά από καυτηριασμούς, δυσπλασίες και επακόλουθες επιπλοκές, γαστρο – οισοφαγική παλινδρόμηση )
- Νευρογενή αίτια : Νοσήματα του Κ.Ν.Σ. ( υδροκέφαλος, εγκεφαλική παράλυση κ.α. ) , του Π.Ν.Σ. ( πολυνευροπάθεια ), της νευρομυικής σύναψης ( μυασθένεια Gravis ) και των μυών ( πολυμυοσίτιδα, συγγενής μυική δυστροφία κ.α. )
- Ψυχογενή αίτια : Διαταραχές συμπεριφοράς, διαταραχή αλληλεπίδρασης γονέων – παιδιού, διαταραχές σίτισης ( ψυχογενής ανορεξία, βουλιμία )
Ο ρόλος του λογοθεραπευτή στην παιδική δυσφαγία :
- Λήψη πλήρους ιατρικού και αναπτυξιακού ιστορικού
- Καταγραφή της συμπτωματολογίας
- Εξέταση της σωματικής στάσης, του εύρους, τους στοματοπροσωπικούς μύες καθώς και της διατροφική στάση του παιδιού πριν και μετά τη σίτισή του
- Πραγματοποίηση εξετάσεων με τον Ω.Ρ.Λ. , όπου θα περιλαμβάνουν βίντεο – ενδοσκόπηση κατάποσης με σκοπό να ελεγχθεί η κατάποση ώστε να διαπιστωθεί πιθανή εισρόφηση ( αυτό γίνεται με το εύκαμπτο ενδοσκόπιο μέσω της μύτης ) και βίντεο – ακτινοσκόπηση κατάποσης ώστε να διαπιστωθεί η αιτία της πιθανής δυσφαγίας.
Λογοθεραπευτοι Στόχοι :
- Ενίσχυση των μυών του στόματος
- Βελτίωση της κινητικότητας των μυών
- Απευαισθητοποίηση ή ευαισθητοποίηση αισθητηριακά την περιοχή γύρω και μέσα στη στοματική κοιλότητα
- Βελτίωση των μηχανισμών μάσησης
- Επιπλέον βοήθεια και στα μέλη της οικογένειας να κατανοήσουν την έκταση του προβλήματος, να βεβαιωθούν για το σχέδιο παρέμβασης καθώς και να είναι σε θέση να ακολουθήσουν τις συνιστώμενες τεχνικές στο σπίτι, το νοσοκομείο, το σχολείο.